Zuiderzeestadjes & de handelssteden

Ervaringsverhaal

“Zo fotogeniek…”, zegt Coby Bergsma over de Zuiderzeestadjes Blokzijl, Kuinre en Vollenhove. Samen met echtgenoot Johan struint ze met haar camera door Weerribben-Wieden en geeft ze cursussen. “De havenkolk van Blokzijl is, met de weerspiegeling in het water, ideaal voor avondfotografie. En overdag is het ook een plaatje”, vertelt Coby. Vollenhove mag er ook zijn, vindt ze. “Johan heeft daar foto’s van het corso gemaakt. Als je dat voor het eerst ziet, weet je niet wat je meemaakt. En eigenlijk geldt dat voor de hele regio. De combinatie van Weerribben, Wieden én de Zuiderzeestadjes is prachtig.”

Zwartsluis

Zwartsluis is een recreatieplaats bij uitstek en staat in het teken van de watersport. Geen wonder want de voormalig ‘Fortresse Swartsluys’ ligt aan het Meppelerdiep en het Zwarte Water én heeft rechtstreekse verbinding naar het Overijsselse en Friese merengebied. Het wordt wel de poort naar het noorden genoemd. Wie de tijd neemt het dorp te bezoeken komt voor aangename verrassingen te staan. In de wintermaanden overwintert de ‘Bruine Vloot’ in de haven. En wie rond hemelvaart op bezoek komt wordt beloond met of de Nationale Sleepbootdagen of Zwartsluis onder Zeil. Voor wie meer wil weten over de ambachten, riet, veen en vogels is welkom in het museum in Sluuspoort.

Vollenhove

Het oudste document in het archief van de gemeente is een oorkonde uit 1354: de geboorteakte van Vollenhove. Eeuwenlang hét bestuurlijke centrum van Noordwest Overijssel. Thuisbasis van hoge geestelijken, geleerden, adellijken en ridders. Hun nalatenschap bezorgt Vollenhove haar elan met imposante havezaten als Oldruitenborgh, De Oldenhof, Marxveld en de Kasteelruïne Toutenburg. Vollenhove kende een open verbinding met de Zuiderzee. Met de komst van de afsluitdijk werd zout water zoet en kwam een einde aan de visserij. Tot aan het droogvallen van de Noordoostpolder in 1942 was Vollenhove een populaire badplaats met een zeestrand aan De Voorst.

Blokzijl

Parel van de Zuiderzee. Statige koopmanshuizen rond de Havenkolk verraden een rijk verleden met rondom talrijke brouwerijtjes voor dorstige lieden; De Bierkade en de Brouwersgracht getuigen ervan. Schilderachtige straatjes grossieren in rijksmonumenten uit de Gouden Eeuw. De hoogwaterkanonnen zoals die langs de kades van Blokzijl staan geposteerd doen geen dienst meer. Ooit losten ze hun waarschuwingsschoten bij dreigende overstroming. In de nacht van 4 op 5 februari 1825 kwam de waarschuwing voor velen te laat. Springtij en stormwind stuwde het water op en overal brak de zeedijk door.

Kuinre

Gelegen in het stroomgebied van riviertjes Kuinder en Linde. Rond 1100 een strategisch gelegen militair en economisch steunpunt naast Vollenhove als bestuurscentrum en Steenwijk als kerkelijk centrum. De overblijfselen van de Kuinderburcht herinneren aan de twijfelachtige reputatie van roofridders en valsemunters van de Kuinderse burchtheren. Dankzij de boterhandel en de markt kreeg Kuinre haar stedelijke karakter. Met de verlening van een buurrecht in 1385 werd juridisch de plaats op het niveau van een stad getild. Het droogvallen van de Noordoostpolder in 1942 maakte de resten van een burcht en het voormalige havenhoofd van het Scheepsdiep bij het Kuinderbos zichtbaar.

Blankenham

Bisschop Frederik van Blankenheim liet in 1418 in het buurtschap In den Hamme een kerk bouwen. Zo ontstond de kern Blankenham, langs de dijk van de Zuiderzee. Op de dijk staat een kanon dat destijds waarschuwingsschoten gaf bij hoog water. Tegenwoordig staan de huizen aan beide kanten van de dijk.