Cultuur

Rams Woerthe het visitekaartje van art nouveau

Leestijd 5 minuten

Villa Rams Woerthe staat in de top 100 van meest bijzondere monumenten van Nederland. Het is hét visitekaartje van de art nouveau in Steenwijk en één van de highlights van de wijde regio rondom de Vestingstad. Volgens kenners kent de villa voor liefhebbers van jugendstil/art nouveau in Nederland zijn gelijke niet. Jan Hendrik Tromp Meester liet dan ook alle registers opentrekken voor zijn nieuwbouwplannen aan het einde van de 19e eeuw. Zelf genoot de steenrijke houthandelaar maar acht jaar van zijn villa. Steenwijk en alle liefhebbers van art nouveau doen dat ondertussen al meer dan een eeuw.

De familie Tromp Meesters trekt in 1899 in de woning die een ontwerp is van de beroemde architect A.D.N. van Gendt. Hij is onder meer ook verantwoordelijk voor het Amsterdamse Concertgebouw. Van Gendt wint de prijsvraag die Tromp Meesters uitschrijft en mag aan de slag. Tromp Meesters kijkt daarbij niet op een paar centen meer of minder. De naam Rams Woerthe verwijst overigens naar een burgemeester van Steenwijk en de weide die plaats moest maken voor de villa.

In pracht en praal een paspoort halen

Acht jaar na oplevering overlijdt Jan Hendrik. Hij is als begin vijftiger nog betrekkelijk jong. Omdat de villa veel te groot is voor weduwe Anna Catharona verkoopt die het aan de gemeente Steenwijk. Tienduizenden inwoners halen in de eeuw die volgt daar hun paspoort of bezoeken het stadhuis voor andere redenen. In deze eeuw verkasten de ambtenaren naar een nieuw gemeentehuis. Bezoekers vergapen zich nu aan de pracht en praal van de villa. Via een audiotour komen ze alles te weten over de architectuur en de historie.

Engels landhuis en jugendstil

Villa Rams Woerthe staat bekend als een van de mooiste voorbeelden van art nouveau of jugendstil in Nederland. Toch doet het vakwerk met stucwerk in de gevels denken aan de Engelse landhuisstijl. De villa staat volgens die Britse stijl op een verhoging, zodat bewoners en bezoekers vanuit de hoogte op het achterliggende park uitkijken. Dat moest de sfeer van de natuur oproepen. De champignonvormige ingang is wel typisch jugendstil. En dat geldt zeker voor het karakteristieke toegangshek dat Karel Cramer ontwierp. Ook de toren verwijst duidelijk naar de stijl die rond 1900 populair was, net zoals de schilderingen, het glas-in-lood, het hout- en ijzerwerk, de plafonds en de vloeren.

Binnen in de villa

Bezoekers kijken binnen helemaal hun ogen uit. De familie Tromp Meesters wilde de exorbitante rijkdom bepaald niet verhullen. Direct na binnenkomst wacht een monumentale hal die toegang verschaft tot de salon, de herenkamer en de eetzaal. Prominent in de hal is de stijlvolle eikenhouten bordestrap die naar de bovenverdieping voert. Bijzonder zijn de wandschilderingen van Co Breman. Deze Gooise kunstenaar kreeg van Tromp Meesters de opdracht werk aan te leveren dat verwijst naar het ambachtelijke vak van brood bakken. Opvallend zijn ook de decoraties in de hal, zoals uilen, hagedissen en katachtigen. Een eyecatcher is de glas-in-loodvoorstelling boven het bordes van de trap, werk van A. Le Comte. Zowel Breman als Le Comte zijn in die tijd beroemde kunstenaars.

Geen gefluister in een Museumhuis

Villa Rams Woerthe is een ‘Museumhuis’ van Vereniging Hendrick de Keyser. Die behoudt al meer dan honderd jaar de mooiste huizen van Nederland. 35 van die bijzondere woningen openen sinds een aantal jaren de deuren voor het publiek, waaronder de villa in Steenwijk. De opengestelde huizen nemen bezoekers mee naar de verleden tijd. Van de Middeleeuwen tot het begin van de 20e eeuw. En het mooie: fluisteren of goed letten op afzetkoordjes is niet nodig. ‘Ga zitten op de stoelen, kijk in de kast of bak koekjes in de keuken”, zegt de Vereniging Hendrick de Keyser zelf. Echt op visite in Rams Woerthe dus! Het is alsof de familie elk moment kan binnenwandelen. De meubels in de villa zijn overigens niet van Tromp Meesters geweest, maar dateren wel uit het begin van de 20e eeuw.

Beroemde Steenwijker ‘woont’ in de villa

Een ‘visite’ aan Rams Woerthe is niet compleet zonder een bezoek aan het Hildo Krop Museum. Het souterrain van de villa is ingericht met het werk van de beeldhouwer waarvan het geboortehuis in Steenwijk stond. Bakkerszoon Krop maakt naam als stadsbeeldhouwer van Amsterdam. Zijn werk is ook buiten de hoofdstad veel te zien. Sinds begin deze eeuw heeft zijn oeuvre een prominente plek in zijn geboortestad. Naast beelden maakte Krop keramiek en houtsnijwerk. Het oorlogsmonument buiten de villa is ook van de hand van Hildo Krop.

Frisse lucht in het park

Alle indrukken verwerken in de frisse lucht? Maak dan een wandeling door het tien hectare grote park achter Rams Woerthe. Tuinarchitect Hendrik Copijn ontwierp het park en liet zich inspireren door de statige Engelse stijl. Onderdeel van het park zijn een theehuis, een vijver en een later aangelegd hertenkamp. Steenwijkers maken graag een ommetje in het park achter het meest imposante huis van de stad. Dat kunnen ze sinds weduwe Tromp Meesters terugverhuisde naar de kleinere woning aan de Van den Kornputsingel. Daar woonde het echtpaar voor de bouw van Rams Woerthe ook. Parkbezoekers moesten aanvankelijk wel over een ‘wandelkaart’ beschikken, waarmee ze toestemming kregen voor een wandeling. Op die manier hield mevrouw Tromp Meesters toch enig toezicht. Museumbezoekers krijgen tegenwoordig ook zo’n wandelkaart voordat ze het park bezoeken.

Op visite?

Op visite in dit bijzondere Museumhuis? Maak dan een afspraak met Villa Rams Woerthe. Dan kom je niet voor een dichte deur en heb je bovendien alle ruimte om op het gemak de villa te bekijken. Museumhuis Rams Woerthe is toegankelijk voor bezoekers in een rolstoel dankzij een plateaulift en een lift. Ook is er een invalidentoilet in het gebouw.

Wat vind je van de informatie op deze pagina?

  1. Ontdek alle verhalen van toen en nu

    Sfeervolle Zuiderzeestadjes op de grens van het nieuwe land

  2. Ontdek alle verhalen van toen en nu

    De geschiedenis komt tot leven in het heden

  3. Deelfietsen: oplossing voor meer mobiliteit van inwoners en toeristen

  4. Water

    In de winter kanoën in Nationaal Park Weerribben-Wieden? Beleef een unieke ervaring.

Tip je vrienden

twitter facebook